کد مطلب:284348 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:258
رابطة انسان با دیگران
آدمی گرچه تنها به دنیا میآید و تنها از دنیا میرود، در این دنیا بیگمان در ارتباط با دیگران زندگی میكند. بنابراین بزرگ ترین فصل كتاب زندگی او «رابطه با دیگران» است و در همین بخش است كه ممكن است ارزشهای زیادی را خلق كند و پاس بدارد و یا چهرهای زشت و ناپسند از اجتماع انسانها به نمایش گذارد.
آدمی در رابطه با دیگران است كه تصمیم میگیرد، حرف میزند و اقدام میكند. داد و ستد او و واكنش و موضعگیری او در برابر دیگران بخش زیادی از روابط او را تشكیل می دهد. اگر این بخش از زندگی آدمی مسیری درست و پسندیده یابد، بسیاری از ارزشهای الهی و انسانی به تحقق پیوسته است. صداقت، امانتداری، ایثار، سخاوت، گذشت، حسن ظن و اعتماد به دیگران، تعاون، نصیحت و خیرخواهی و دهها فضیلت دیگر در همین عرصه خود را نشان میدهد. با آمدن این فضیلتها به عرصه روابط اجتماعی، جایی برای نفاق، خیانت، تنگنظری و خودخواهی، انتقام، بددلی و بدگمانی، خودمحوری و سوء نیت نمیماند.
عدالت واقعی و راستین آن است كه به همه اینها در روابط انسانی پایان دهد؛ وگرنه در حكومتی كه مردم آن ارتباطی ناسالم و ناشایست داشته باشند، چگونه انتظار برقراری عدالت و دادگری در حوزههای مختلف میرود؟
مهدی (عج) كه مظهر عدالت الهی است، مردم را چنان به قرآن و سنت پیامبر میخواند و تعالیم آن دو را در میان جامعه نشر میدهد كه انسانها به تزكیه الهی و معرفت خدایی دست مییابند و آن هدفی كه در آیات قرآن برای رسالت انبیا مطرح شد كه (یعلمهم الكتاب والحكمة و یزكیهم ( [1] تحقق مییابد و عملی میشود.
در سایه عدالت مهدوی، امر به معروف و نهی از منكر زنده میشود و مهدی (ع) و یاوران او پیش رو مردم در این فریضه الهی خواهند بود و به دلیل زنده شدن این ارزش قرآنی، همه ارزشها و فضیلت ها جان میگیرد. «بها تقام الفرائض». [2] .
در حیات مهدوی، جایی برای كینه و دشمنی در قلوب مردم نمیماند و وقتی كینه از دل ها رفت، بهانهای برای خیانت، خودخواهی، انتقام، بدگمانی و... نخواهد بود و اخلاق مردم اخلاق محمدی و علوی خواهد شد.
امام علی (ع) میفرماید:
«ولو قد قائم قائمنا... لذهبت الشحناء من قلوب العباد».
«چون قائم ما قیام كند كینه از دل ها بیرون رود». [3] .
با رشد تربیت و تكامل عقل، كینهها به محبت و دوستی تبدیل میشود و روابط اجتماعی براساس انسان دوستی شكل میگیرد. در نتیجه، اخلاق نیكو در جامعه بشری گسترش مییابد.
همچنین در سایه حكومت عدل مهدی (عج)، خداوند بینیازی را در دل مردمان قرار میدهد و حرص و آزمندی از وجود انسانها رخت میبندد.
پیامبر (ص) در وصف روزگار مهدی (ع) فرمود:
«و یجعل الله الغنی فی قلوب هذه الامة».
«خداوند بینیازی و غنا را در دلهای این امت پدید آورد». [4] .
حرص و آز ریشه بسیاری از تجاوزها و ستمهای مالی و غیرمالی است. عدالت مهدوی در عرصه تربیت، انسانها را از این رذیلت پاك ساخته و به گوهر غنا و بینیازی میآراید و بدین سان راه را برای بسیاری از خوبیها و صفات نیك میگشاید.
بنابراین عدالت مهدوی در عرصه روابط فرد با دیگران، ضامن اخلاق و ارزشهای اخلاقی است و این از مهمترین و ارزشمندترین آثار عدالت است.
آدمی در رابطه با دیگران است كه تصمیم میگیرد، حرف میزند و اقدام میكند. داد و ستد او و واكنش و موضعگیری او در برابر دیگران بخش زیادی از روابط او را تشكیل می دهد. اگر این بخش از زندگی آدمی مسیری درست و پسندیده یابد، بسیاری از ارزشهای الهی و انسانی به تحقق پیوسته است. صداقت، امانتداری، ایثار، سخاوت، گذشت، حسن ظن و اعتماد به دیگران، تعاون، نصیحت و خیرخواهی و دهها فضیلت دیگر در همین عرصه خود را نشان میدهد. با آمدن این فضیلتها به عرصه روابط اجتماعی، جایی برای نفاق، خیانت، تنگنظری و خودخواهی، انتقام، بددلی و بدگمانی، خودمحوری و سوء نیت نمیماند.
عدالت واقعی و راستین آن است كه به همه اینها در روابط انسانی پایان دهد؛ وگرنه در حكومتی كه مردم آن ارتباطی ناسالم و ناشایست داشته باشند، چگونه انتظار برقراری عدالت و دادگری در حوزههای مختلف میرود؟
مهدی (عج) كه مظهر عدالت الهی است، مردم را چنان به قرآن و سنت پیامبر میخواند و تعالیم آن دو را در میان جامعه نشر میدهد كه انسانها به تزكیه الهی و معرفت خدایی دست مییابند و آن هدفی كه در آیات قرآن برای رسالت انبیا مطرح شد كه (یعلمهم الكتاب والحكمة و یزكیهم ( [1] تحقق مییابد و عملی میشود.
در سایه عدالت مهدوی، امر به معروف و نهی از منكر زنده میشود و مهدی (ع) و یاوران او پیش رو مردم در این فریضه الهی خواهند بود و به دلیل زنده شدن این ارزش قرآنی، همه ارزشها و فضیلت ها جان میگیرد. «بها تقام الفرائض». [2] .
در حیات مهدوی، جایی برای كینه و دشمنی در قلوب مردم نمیماند و وقتی كینه از دل ها رفت، بهانهای برای خیانت، خودخواهی، انتقام، بدگمانی و... نخواهد بود و اخلاق مردم اخلاق محمدی و علوی خواهد شد.
امام علی (ع) میفرماید:
«ولو قد قائم قائمنا... لذهبت الشحناء من قلوب العباد».
«چون قائم ما قیام كند كینه از دل ها بیرون رود». [3] .
با رشد تربیت و تكامل عقل، كینهها به محبت و دوستی تبدیل میشود و روابط اجتماعی براساس انسان دوستی شكل میگیرد. در نتیجه، اخلاق نیكو در جامعه بشری گسترش مییابد.
همچنین در سایه حكومت عدل مهدی (عج)، خداوند بینیازی را در دل مردمان قرار میدهد و حرص و آزمندی از وجود انسانها رخت میبندد.
پیامبر (ص) در وصف روزگار مهدی (ع) فرمود:
«و یجعل الله الغنی فی قلوب هذه الامة».
«خداوند بینیازی و غنا را در دلهای این امت پدید آورد». [4] .
حرص و آز ریشه بسیاری از تجاوزها و ستمهای مالی و غیرمالی است. عدالت مهدوی در عرصه تربیت، انسانها را از این رذیلت پاك ساخته و به گوهر غنا و بینیازی میآراید و بدین سان راه را برای بسیاری از خوبیها و صفات نیك میگشاید.
بنابراین عدالت مهدوی در عرصه روابط فرد با دیگران، ضامن اخلاق و ارزشهای اخلاقی است و این از مهمترین و ارزشمندترین آثار عدالت است.
[1] بقره، 129؛ «كتاب و حكمت را به ايشان تعليم دهد و آنها را تزكيه كند».
[2] كافي، ج 5، ص 55. «بوسيله امر به معروف و نهي از منكر همة واجبات اقامه مي شود».
[3] منتخب الاثر، ص 474.
[4] بحارالانوار، ج 51، ص 84.